Ταξιδεύουν ασταμάτητα, πάνω από μια μέρα, για να αγγίξουν την καγκελόπορτα, που διάβαινε καθημερινά ένας δικός τους άνθρωπος. Διψούν, να περπατήσουν στο δρόμο, που κάποτε φιλοξενούσε το κατάστημα του αγαπημένου τους συγγενή, ενώ η αγωνία τους είναι, αν θα βγει τελικά αληθινό αυτό που διδάχθηκαν, αυτό που ξέρουν και έχουν ακούσει μέσα από τις ιστορίες των δικών τους ανθρώπων.
«Άραγε θα είναι πραγματικά οι Έλληνες, τόσο όμορφοι, ευγενικοί και φιλόξενοι, όσο μας έχουν διηγηθεί;», αναρωτιόνταν πέντε Ισραηλινοί τουρίστες, τους οποίους συνάντησε το ΑΠΕ-ΜΠΕ στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπου έφτασαν νωρίς το πρωί, με το κρουαζιερόπλοιο "Golden Iris", ύστερα από 30 ώρες ταξιδιού.
Ο καθένας από αυτούς, μιλώντας με ευλάβεια για τη συμπαράσταση που βρήκαν δικοί τους άνθρωποι εδώ, στην Ελλάδα, διηγήθηκαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την ιστορία τους και με τη συγκίνηση έκδηλη στο πρόσωπο και τα μάτια, μας είπαν πως τελικά, οι ιστορίες που άκουσαν- μπορεί και χιλιάδες φορές από τα χείλη των δικών τους ανθρώπων- είναι πέρα για πέρα αληθινές...
Ο Έλληνας που έμαθε στους Ισραηλινούς τι σημαίνει ... πραγματικό γιαούρτι
"Ο πατέρας μου είναι αυτός που έμαθε στους Ισραηλινούς τι σημαίνει να τρως πραγματικό γιαούρτι", λέει με περηφάνια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η 67χρονη Ρέιτσελ Ουέρνερ, οι γονείς της οποίας ήταν Έλληνες και λίγο πριν από το Ολοκαύτωμα, αποφάσισαν να μετοικήσουν στο Ισραήλ.
Μέσα σε έντονη συναισθημαστική φόρτιση, η κ. Ουέρνερ λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι, όταν οι γονείς της έφθασαν στο Ισραήλ από τη Θεσσαλονίκη, διαπίστωσαν ότι το γιαούρτι εκεί ήταν σαν … νερό. Έτσι, με τη γνώση που κουβαλούσε ο πατέρας της στις "βαλίτσες" του, αφού διατηρούσε βιομηχανία γιαουρτιού στη Θεσσαλονίκη, η κ. Ουέρνερ έφτιαξε γιαούρτι, που μπορούσες να το «κόψεις με μαχαίρι», όπως χαρακτηριστικά μας λέει.
"Έτσι, οι γονείς μου, φτιάχνοντας γιαούρτι έγιναν αμέσως ξακουστοί στο Ισραήλ και γρήγορα απέκτησαν αυτή τη νέα ασχολία που τους επέτρεπε να ζουν τόσο οι ίδιοι, όσο και εμείς τα παιδιά τους, με αξιοπρέπεια", θυμάται η κ. Ουέρνερ.
Ο πατέρας της φοίτησε σε ιταλικό σχολείο στη Θεσσαλονίκη και υπηρέτησε στον ελληνικό στρατό, συμμετέχοντας μάλιστα και σε αποστολές που έγιναν στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, λόγω της γνώσης του σε ηλεκτρολογικά θέματα.
Έχει έρθει στη Θεσσαλονίκη άλλη μια φορά και, όπως μας λέει με περηφάνια, «βρήκα το σπίτι που έμενε ο πατέρας μου επί της Β. Όλγας και ακούμπησα την καγκελόπορτα που ο ίδιος έπιανε».
Η ίδια η κ. Ουέρνερ είναι δασκάλα, έχει τρεις κόρες και οκτώ εγγόνια και πλέον σκέφτεται πολύ σοβαρά να κάνει μαθήματα ελληνικής γλώσσας, που όπως λέει, «αντηχεί σαν μουσική στα αυτιά μου».
Υπογράμμισε ότι και η ίδια με τη σειρά της μετέφερε την ιστορία των γονιών της τόσο στα παιδιά, όσο και τα εγγόνια της, ενώ μας επισήμανε ότι στα σχολεία του Ισραήλ διδάσκεται η ελληνική ιστορία.
Η Αλίκη ήρθε στη Θεσσαλονίκη σε ηλικία … δύο μηνών
Ήρθε στη Θεσσαλονίκη, όταν ήταν δύο μηνών και μέχρι και τα 16 της χρόνια έζησε στη "Νύφη" του Θερμαϊκού. Σήμερα, η 81χρονη πια Αλίσια (Αλίκη) Ραφαέλ, μπορεί να μην έχει τη δυνατότητα να μιλήσει άπταιστα ελληνικά, αλλά μας λέει, με ζέση: «Αγαπάω Έλληνες, λατρεύω Ελλάδα, καλημέρα, καλησπέρα, παρακαλώ, ευχαριστώ». Είναι σκόρπιες ελληνικές λέξεις, που, όμως, από τα δικά της χείλη έχουν διαφορετική αξία. Περιμένει την επιβράβευση για την προσπάθειά της και την κερδίζει, λέγοντας μας, «νιώθω Ελληνίδα». Ύστερα, σαν μικρό παιδί τα μάτια της βουρκώνουν και με σπαστά αγγλικά μας λέει ότι ο ερχομός της στη Θεσσαλονίκη αποτελεί και την εκπλήρωση ενός από τα πιο μεγάλα της όνειρα.
Ο Ιταλός πατέρας της και η Ελληνίδα μητέρα της έζησαν στη Θεσσαλονίκη για πάνω από 36 χρόνια. Είχαν κατάστημα εμπορίας διαφόρων ειδών, ενώ έφυγαν για την Παλαιστίνη το 1936. Ζήτησε από τον ξεναγό να της δείξει πού είναι η Εγνατία οδός, για να περπατήσει το δρόμο που χρησιμοποιούσαν οι γονείς της, αφού εκεί βρισκόταν το κατάστημά τους, όπως μας ανέφερε.
Οι γονείς της 81χρονης έζησαν την αγωνία και βίωσαν εφιαλτικές στιγμές, όταν ο γιος τους μεταφέρθηκε σε κρεματόριο της Πολωνίας, απ' όπου, ωστόσο, κατάφερε τελικά να γλιτώσει και να επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, η «τύχη» του χαμογέλασε για δεύτερη φορά, αφού, όπως μας λέει η κ. Αλίκη, παντρεύτηκε μια πλούσια Ελληνίδα και έζησε μια καλή ζωή.
Η ίδια παντρεύτηκε Γερμανό από το Βερολίνο και παρότι ζει χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, ποτέ δεν ξεχνάει «τις ρίζες» της, όπως λέει.
Τραγουδά Καζαντζίδη και είναι ... μισός Έλληνας & μισός Τούρκος
Ελληνικό και τουρκικό αίμα κυλάει στις φλέβες του 72χρονου Νισίμ Γκιλάμ, ο οποίος επισκέπτεται για πρώτη φορά τη Θεσσαλονίκη και δηλώνοντας «μαγεμένος» από την ατμόσφαιρα της πόλης, τη φιλοξενία και τους ανθρώπους, υπόσχεται ότι «θα καταφέρει να νικήσει το χρόνο και να ξανάρθει».
Μπορεί να τραγουδήσει Καζαντζίδη και εάν και δεν θέλησε να μας κάνει ... επίδειξη των τραγουδιστικών του ικανοτήτων, μας διαβεβαίωσε ότι την επόμενη φορά που θα συναντηθούμε, θα μας αφιερώσει ολόκληρο κομμάτι.
Η μαμά του 72χρονου έφυγε από τη Θεσσαλονίκη το 1934 και παρόλο που η οικογένειά της αποτελούσε μια από τις πιο πλούσιες, με κύρια ασχολία τις λιμενικές υπηρεσίες, ωστόσο δεν του μιλούσε για την Ελλάδα, αφού συνολικά έχασε 14 άτομα του στενού οικογενειακού της κύκλου.
Λόγω της δουλειάς του, δεν κινδύνευσε η ζωή του
Έχει έρθει στη Θεσσαλονίκη τόσο πολλές φορές, που ούτε και η ίδια δεν μπορεί να αριθμήσει. Βέβαια, μέχρι πριν από 12 χρόνια, ερχόταν με τον Έλληνα άντρα της Τζέικομπ Πέρες και επισκέπτονταν συγγενείς και φίλους τους, όχι μόνο εδώ, στη Θεσσαλονίκη, αλλά και τη Λάρισα. Πρόκειται για την 86χρονη Πόλα Πέρες, που μπορεί να μην μιλάει ελληνικά, ούτε και αγγλικά, αλλά υπάρχει μια φράση που την λέει πεντακάθαρα. «Ο άντρας μου επέζησε της γερμανικής παρουσίας στη Θεσσαλονίκη, επειδή ήταν μπαρμπέρης».
Όπως μας διηγείται, με την έλευση των Γερμανών στη Θεσσαλονίκη, ο άντρας της μεταφέρθηκε μαζί με άλλους δέκα συγγενείς του σε στρατόπεδα συγκεντρώσεων και μεταξύ των τριών που επιβίωσαν ήταν και ο Τζέικομπ Πέρες, που η τέχνη του να κουρεύει του «χάρισε και τη ζωή».
Η 81χρονη Πόλα, που είναι μισή Ισραηλινή και μισή Βουλγάρα, εκμυστηρεύτηκε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι, όσο της επιτρέπει η υγεία της, θα επισκέπτεται κάθε χρόνο τη Θεσσαλονίκη, την οποία όσες φορές και να δει, «δεν την χορταίνει». Η Πόλα γνωρίστηκε με τον άντρα της στο Ισραήλ, όπου έφτασε το 1946. Έζησαν μαζί πάνω από 30 χρόνια.
Ένας λιγομίλητος υπάλληλος φαρμακείου
Είναι 65 χρόνων και, δυστυχώς, ο Έλληνας παππούς της, με τον οποίο και μεγάλωσε στο Ισραήλ, δεν ήθελε να μιλάει πολύ για τις μνήμες του από την Ελλάδα. Η Λεβάνα Τζίμπλι μας λέει ότι ο παππούς της απλά τους έλεγε ότι μέχρι και λίγο μετά το 1930 δούλευε ως υπάλληλος σε φαρμακείο επί της οδού Τσιμισκή. «Ήρθα γιατί ήθελα να καταλάβω τον παππού μου», μας λέει η Λεβάνα, δηλώνοντας ενθουσιασμένη με την πόλη.
Η Ρέιτσελ, η Αλίκη, ο Νισίμ, η Πόλα και η Λεβάνα είναι πέντε από τους συνολικά 750 Ισραηλινούς τουρίστες, που είχαν την ευκαιρία να πάρουν μια "γεύση" από τη Θεσσαλονίκη. Λευκός Πύργος, παραλία, Εβραϊκό Μουσείο και Συναγωγή, Παλαιός Σιδηροδρομικός Σταθμός, Κάστρα είναι μερικοί μόνο από τους σταθμούς της ξενάγησής τους στην πόλη.
Το κρουαζιερόπλοιο Golden Iris, που τους έφερε εδώ, θα καταπλεύσει στο λιμάνι της πόλης άλλη μια φορά, τον Σεπτέμβριο.
(Έλενα Αλεξιάδου)
.......................................................................................................................................................
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου